Alles dat je moet weten over een SOA

Een SOA, ook wel bekend onder de naam Sek suele Overdraagbare Aandoening, kun je krijgen door (onveilige) sek s. Deze kun je krijgen zonder dat je het merkt. Veel voorkomende SOA’s zijn Chlamydia en gonorroe. In 2020 waren er in 15.979 Chlamydia-diagnoses en het aantal met gonorroe was 6.722. Andere bekende aandoeningen zijn syfilis en HIV. Doordat je een van deze ziekten kan krijgen zonder dat je het merkt, kun je bij vermoedens een SOA test doen. Maar hoe gaat een SOA test en wat is een goede reden om deze te laten doen? In dit artikel vertellen we je alles dat je moet weten over een SOA en bijbehorende test.

Hoe krijg je het?

Het krijgen van een SOA kan door met iemand geslachtsgemeenschap te hebben die als een SOA heeft. Degene draagt de ziekte aan je over als je gemeenschap hebt zonder voorbehoedsmiddel. In algemene begrippen betekent dit dat je het over kan dragen door onveilig vrijen. Dit betekent dat er gemeenschap is zonder voorbehoedsmiddel, dat er gepijpt of gebeft wordt zonder voorbehoedsmiddel of lapje of er zonder voorbehoedsmiddel wordt afgetrokken en gevingerd. Een SOA test kun je het beste doen, als een van deze dingen is geweest.

Ook kan een SOA overgedragen worden via het bloed. Om dit te krijgen moet het bloed dan wel in het lichaam bij elkaar komen, wat in de volgende situaties kan gebeuren:

• Wanneer je in de zorg werkt en jezelf prikt met een besmette naald.
• Wanneer naalden en spuiten gedeeld worden, wat kan voorkomen bij het gebruik van drogerende middelen, maar ook bij laten het zetten van een tatoeage waarbij de naalden niet schoon zijn.
• Tijdens geslachtsgemeenschap via de kont, wat vooral voorkomt bij mannen die met elkaar geslachtsgemeenschap hebben.

SOA test

De meeste SOA’s zijn drie weken na besmet te zijn aangetoond worden. Na deze drie weken is het dus pas zinvol om je te laten testen. Wanneer je klachten hebt, zoals afscheiding uit het mannelijk geslacht of vrouwelijk geslacht, dan kan een test eerder afgenomen worden. Als er klachten van HIV zijn, dan is een test laten doen pas zinvol na drie maanden. Ook hierbij geldt, dat testen eerder kan, wanneer er klachten zijn. De test kun je laten afnemen bij de huisarts, maar daarnaast kun je een zelftest doen. Wanneer blijkt dat je een SOA hebt dan is het afhankelijk van het type dat je hebt, hoe deze behandeld wordt. Een SOA-test waarbij Chlamydia of gonorroe naar voren komt, is te behandelen met antibiotica. Dit geldt ook voor syfilis en andere ziekten die door een bacterie worden veroorzaakt.